Monday, October 12, 2009

การจัดการความขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์ (Constructive conflict management)

ผมมีโอกาสได้ไปเข้าฟังสัมมนา หัวข้อการสัมมนา เป็นเรื่องเกี่ยวกับ "การจัดการความขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์" HROD TALK (Theory-Application Linking Knowledge) ซึ่งมีการจัดกันทุกเดือน ที่คณะพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ที่นิด้า ผมลองเล่าให้ฟังในมุมของผมน่ะครับ


Moderator: ดร. วาสิตา บุญสา
Guess speaker: Mr. Sigve Brekke


วิทยากรเริ่มด้วยให้เราลองคิดว่า เวลาที่เราพูดถึง conflict เรามองในแง่ลบหรือบวก (ลองคิดตามดูน่ะครับว่าเราเห็นมันเป็น ลบหรือบวกมากกว่ากัน) วิทยากรมีการโชว์วิดีโอ ของการทำวิจัยในเรื่องของ group thinking ซึ่งคือการแสดงการคล้อยตามความคิดหรือ solution ของกลุ่ม ถึงแม้ว่ามันจะไม่ถูกต้องแต่เพื่อให้เกิดความสบายใจในการที่จะอยู่ร่วมกัน อาจจะคล้ายกับสุภาษิตไทยที่ว่า " เข้าเมืองตาหลิ่วต้องหลิ่วตาตาม " (อันนี้เสริมโดยผมครับ โปรดใช้วิจารณญานในการอ่าน และคิดตาม)


ในเรื่องของ Group thinking Mr.Sigve บอกว่าถ้าแกถามความของคนในที่ประชุมแล้วปรากฏว่าทุกคน เห็นด้วย 100% แกจะไม่ execute idea นั้นเพราะ แกไม่แน่ใจว่าไอ้ที่เห็นด้วยนั้นเพราะไม่ต้องการแสดงความคิดเห็นหรือว่ามองไม่รอบคอบในเรื่องของความเสี่ยงในมุมต่างๆ หรือเปล่า แต้ถ้ามีความเห็นที่เหมือนกันประมาณ 80% ก็จะ go กับ decision นั้นๆ เพราะถือว่า conflict อยู่บ้าง คล้ายกับที่คุณตัน OISHI ว่าไว้ว่า ถ้าคนอื่นๆบอกว่าธุรกิจนี้ดี แกว่ามันน่าจะไปไม่รอดแล้ว เพราะทุกคนจะเข้าไปในธุรกิจนั้นแบบเดียวกัน


Mr.Sigve ต่อด้วยว่าถ้าพนักงานทำดีที่สุดแล้วอย่าลงโทษในสิ่งที่ผิดพลาด แต่ให้เรียนรู้จากมัน Mr.Sigve ยกตัวอย่างว่าแกเสนอให้ทำโปรโมชั่นช่วงวันสงกรานต์แต่ผลที่ออกมาคือ DTAC ขาดทุนไป 250 ล้านบาท Mr.Sigveบอกว่านั่นเป็นสิ่งที่แกทำพลาด แกยอมรับมันแล้วเชียน mail บอกพนักงานในเรื่องที่แกทำผิดพลาด (take away blaming, mistake is bad if we not correct them. correct mistake will grow the business) สิ่งที่สำคัญคือ correct it. เคยมี forward เมล์มาให้ผมเกี่ยวกับเรื่องของนายธนาคารที่ประสบกับความสำเร็จมีชื่อเสียงโด่งดังได้ให้สัมภาษณ์นักข่าวว่าทำไม นายธนาคารท่านนี้จึงประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน นั่นคือคำถามแรกที่นักข่าวถาม นายธนาคารตอบ 2 words คือ "right decision" นักข่าวถามต่อ แล้วอีท่าไหนท่านถึงได้มี การตัดสินใจที่ถูกต้องหละครับ นายธนาคารตอบ 1 word "experience" ว้าวชักทึ่ง แล้วเจ้า experience หรือประสบการณ์ของท่านมันลอยมาจากไหนหล่ะครับ นายธนาคารตอบว่า 2 words อีกเช่นเคย "wrong decision" มีอึ้งครับ แต่มันเป็นเรื่องปกติที่เราสามารถตัดสินใจผิดได้ ซึ่งการตัดสินใจมันจะอยู่บนพื้นฐานของข้อมูลที่เรามีอยู่ ณ ขณะนั้น มันจึงมีโอกาสที่จะพลาดกันได้ แต่เราเรียนรู้จากความผิดพลาดนั้นหรือไม่ ฝรั่งที่ผมเคยทำงานด้วยเคยบอกผมว่า you can make a mistake but not twice for the same mistake.



กลับมาเรื่องที่ไปฟังต่อน่ะครับ มีสไลด์โชว์ขึ้นมาว่า everything starts from the TOP ถ้าต้องการให้คนอื่นเปลี่ยนแปลงก็ต้องเปลี่ยนที่ตัวเองก่อน เหมือนกับถ้าเราต้องการให้ organization ของเราเปลี่ยนไปอย่างที่เราอยากให้เป็น ก็ต้องทำตัวให้เป็นตัวอย่างแก่พนักงาน Mr.Sigve ยกตัวอย่างในเรื่อง ถ้าเราต้องการให้พนักงาน กล้าที่จะแสดงความคิดเห็น กล้าที่จะเข้ามาพูดคุยกับเรา ก็ทำให้ตัวเองเป็นเหมือนพวกเค้าคือไม่ได้มียศถาบรรดาศักดิ์ Mr.Sigve บอกว่าแกก็ไปใช้ ลิฟท์ของพนักงาน ไม่ได้ใช้ ลิฟท์ของผู้บริหาร ถึงขนาดที่ว่าลงทุนร้องเพลงเพลง rap ในงานของบริษัทกับคุณบุญชัย ให้พนักงานรู้สึกว่า แกเป็น CEO ที่จับต้องได้



หน้าที่ของ CEO ในมุมของ Mr.Sigve
1. recruit
2. set the goal direction
3. coach not a player



การ recruit คน Mr.Sigve จะเน้นในเรื่องของ attitude Mr.Sigve ขยายความว่าทัศนคติหรือ attitude มันสร้างยากกว่า skill ต้องให้เค้าแสดงความเป็นตัวตนของคนคนนั้นออกมาให้มากที่สุด (let people be themselve, don't put them in the box) สำหรับเรื่องของ CV ไม่ใช่เป็นเรื่องสำคัญเท่าไรในมุมของ Mr.Sigve มันเป็นตัวบอกถึง education history เท่านั้นเอง (อันนี้ก็ไม่ถึงกับเห็นด้วยซะทีเดียว ยังงัยถ้าในเรื่องของ attitiude ของ candidate ใกล้เคียงกัน คงต้องหาอะไรมาเปรียบเทียบในการเลือก grade, contribution ในกิจกรรม ก็อาจจะเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้คนแตกต่างกัน ) คำถามส่วนใหญ่ก็จะเป็นที่เกี่ยวกับ personality ของผู้ที่ถูกสัมภาษณ์ Mr.Sigve บอกว่างาน recriut นี้เป็นหน้าที่ของแก สำหรับ พนักงานระดับบริหาร 3 layer ที่อยู่ใต้ Mr.Sigve หน่วยงานของ HR ให้ทำหน้าที่ support function ให้กับแกเท่านั้น



วิทยากรได้ยกความสัมพันธ์ของ organization performance (Y-AXIS) กับ level of conflict (X-AXIS) ซึ่งจะเป็น รูประฆังคว่ำ (จินตนาการเอาหน่อยน่ะครับ) ถ้า Level of conflict น้อย หรือมากไป จะทำให้ performance ของ Organization ต่ำ แต่ถ้ามี level of conflict ที่เหมาะสม ก็จะทำให้ performance ของ Organizaiton สูงได้ ซึ่ง Mr.Sigve เห็นด้วยโดยเสริมว่า ถ้าเรามี level of conflictที่สูงเกินไป อาจจะเกิดจาก การที่พนักงาน เจอกับ unclear target, strategic ดังนั้น ต้องมีการจัดการกับ conflict ต้อง respect people น่าจะหมายถึงเข้าใจพนักงานแต่ละคนที่เราต้อง deal ในเรื่องของ conflict เพราะพนักงานแต่ละคน มีที่มาที่ไป มีตำแหน่งที่แตกต่างกัน วิธีการ deal ก็ต้องแตกต่างกันด้วยเช่นกัน ต้องสร้างบรรยากาศในการทำงาน ให้รู้สึกว่ามี ความสุขในการทำงาน แต่ไม่ใช่ว่าอยู่ใน comfort zoneแต่อยู่ใน risk environment



Mr.Sigve พูดถึงอีกเรื่องซึ่งสอดรับกับวิทยากรก็คือเรื่องของ Politic ถ้าเราปล่อยให้พนักงานอยู่ใน comfort zone นานๆ คนคนนี้ อาจจะเป็น trouble maker ได้ เพราะเค้าสามารถที่จะ manage ลูกพี่ ลูกน้องได้ อาจจะมีปัญหาเรื่องของการเมืองได้ สามารถที่จะทำให้เกิด conflict ในองค์กรได้ ต้องทำ Job rotation พนักงานไม่ควรอยู่ในตำแหน่งนั้นๆ เกิน 3 ปี แกคิดว่าต้อง challenge พนักงาน Mr.Sigve เปรียบเทียบว่าเหมือนให้พนักงานยืนบนหรือเดินบนเชือก (cliff) ซึ่งมันไม่ง่ายที่จะเดิน แต่ก็เป็นไปได้ที่จะเดิน การเดินบนเชือกไม่ใช่ comfort zone อีกตัวอย่างที่คุณซิกเวร์กล่าวถึงคือ การทำ budget ที่ DTAC จะทำแบบว่ามองไปข้างหน้า ว่าอีก 5 ปีเราต้องการที่จะเป็นอย่างไร (mission impossible) ตั้งให้ยาก ให้ท้าทาย แล้วค่อยทำ backward กลับมา ปีที่ 4,3,2,1 ไม่ได้ทำแบบ forward จาก ปีที่ 1,2,3,4,5



ผู้ดำเนินรายการถาม Mr.Sigve ว่าเห็นด้วยมั๊ยที่มีฝรั่งบอกว่าสิ่งที่ทำให้ฝรั่ง frustrate เมื่อทำงานกับคนไทยคือ "ยิ้ม" ......... อึ้งมั๊ยครับ มีคำอธิบายครับฝรั่งเค้าบอกว่าเวลาสั่งงานคนไทย ไม่ว่าคนไทยเข้าใจหรือไม่เข้าใจ ก็ยิ้ม ถาม confirm ว่าเข้าใจแน่น่ะ คนไทยก็ยิ้มเหมือนเดิม ทำให้ฝรั่งไม่แน่ใจว่าเราเข้าใจจริงหรือไม่ กลับมาคิดถึงตัวเองตอนที่เราทำงานกับ ต่างชาติ เรามีพฤติกรรม ยังงัยน้อ จริงๆแล้วก็ไม่ต่างกัน คือเน้นยิ้ม แต่ถ้าไม่เข้าใจ ผมจะมีถามเพื่อ confirm การยิ้มของผม กลับมาที่ Mr.Sigve แกตอบอะไรผมไม่แน่ใจ จำไม่ได้ แต่มีผู้ฟังท่านนึงให้ข้อคิดเห็นว่า ยิ้มมันเป็น culture ของคนไทยไม่ต้องไปเปลี่ยน แต่ต้องมีการปรับเข้าหากันระหว่างคนไทย กับฝรั่ง คุณก็ต้องเรียนรู้วัฒนธรรมของเราด้วยว่าเป็นอย่างไร



ระหว่างการสัมมนามีคำถามว่า ในระหว่างการประชุมถ้าเรามีความเห็นที่แตกต่าง แต่เราไม่อยากที่จะแสดงออกเพราะเรากลัวว่าจะทำให้ที่ประชุมเสียเวลา เราควรจะทำอย่างไร Mr.Sigve ตอบว่ามี 2 ส่วน คือ



1. ในมุมของผู้ที่จะนำเสนอความคิดเห็น ให้นำเสนอตั่งแต่ในห้องประชุมเลยเพราะถ้าเมื่อเราออกไปจากห้องประชุมด้วย solution ที่ยังไม่ตกผลึกจริง เราอาจจะต้องมีการแก้ไข หรือคิดใหม่กันอีกครั้งหรือหลายครั้งแล้วแต่กรณี นั่นหมายถึงเวลาที่ต้องเสียไป (Right first time ในมุมของ quality management)
2. สำหรับ decision maker ที่รู้ว่าบางคนมี idea ที่ต้องการนำเสนอเราอาจจะ กระตุ้นให้เค้าแสดงความคิดเห็น เช่นในกรณีนี้คุณคิดว่าอย่างไรเราควรจะจัดการอย่างไร อะไรเป็น solution ที่เหมาะสม เมื่อมีคำตอบจากสวรรค์มาแล้ว (อันนี้ผมเติมเองน่ะครับ) ถ้าเป็นคำตอบหรือความเห็นที่สามารถที่จะนำไปปฏิบัติได้ ก็นำไป execute ก็จะทำให้เราได้ commitment จากผู้ที่ เสนอ idear นั้นมาด้วย จะเห็นได้ว่าทั้ง 2 วิธีการต้องเป็นทั้ง 2 ด้านคือต้องช่วยกันทั้ง high level และ low level



จากการไปนั่งมีส่วนร่วมอยู่ 2 ชั่วโมง สรุปว่า
-ถ้าต้องการเปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กรให้เริ่มจาก top ก่อน
-ต้องสร้าง constructive conflict/competitive เพื่อให้มี progression กับองค์กร
-อย่าเชื่อกับ text book หรือ research ที่มาจากตะวันตกจนเกินไปเห็นมั๊ยว่า เค้าก็พลาดกันเป็นเหมือนกัน อันนี้เป็นความเห็นของ Mr.Sigve ซึ่งผมก็เห็นด้วย



เป็นครั้งแรกที่ผมได้ฟังMr.Sigve พูดตัวเป็นๆ รู้แล้วว่าทำไมใครๆ ใน DTAC ถึงรักคุณซิกเวร์ แกสามารถที่จะทำให้ทุกคนเดินไปกับแก ในทิศทางที่อยากให้เป็นผมว่านี่แหละ leader ตัวพ่อเลย

เสือมืด
2009/10/13

Wednesday, October 7, 2009

การตั้งราคา (PRICING)

"ตั้งราคาไว้ที่ 20 บาท สูงสุดคือ 50 บาท ด้วยเหตุผลที่ว่าอยากให้ลูกค้าได้ดื่มกาแฟทุกวัน เพราะถ้าราคาสูงกว่านี้จะไม่สามารถดื่มได้ทุกวัน เปรียบเทียบ ได้กับกาแฟแก้วละ 50 บาท ลูกค้าจะดื่มวันเว้นวัน ซึ่งถ้าลดมาเหลือแก้วละ 30 บาท ลกค้าจะสามารถที่จะดื่มได้ทุกวัน อาทิตย์หนึ่งร้านจะได้เงิน 150 บาทเท่ากัน แต่ความต่อเนื่องและความผูกพันของลูกค้า จะต่างกัน ซึ่งตรงนี้ถือเป็นหลักจิตวิทยาอย่างหนึ่งในการตั้งราคาของ b bloom"


จั่วหัวไว้อย่างนี้คงไม่ต้องบอกก็รู้ว่าคงต้องพูดกันเรื่องของ pricing หรือการตั้งราคาครับ ลองไปค้นๆดูจาก lecture ที่เคยเรียนสมัยก่อนนู้น เค้าว่ามีด้วยกัน หลายแบบมากมาย

-Markup pricing (ต้นทุน + กำไรที่ต้องการ = ราคาขาย)
-Target-Return pricing (ราคาขายกำหนดโดยการคำนวณผลกำไรที่ต้องการตลอดโครงการ)
-Target costing(ราคาขายถูกกำหนดโดยตลาด ต้องไปลดต้นทุน)
-Perceived-Value Pricing (ราคาขายในสายตาลูกค้า)
-Going-Rate Pricce (เทียบกับคู่แข่ง อาจเท่ากัน สูง หรือต่ำกว่าก็ได้)
-Value Pricing (ราคาถูกเมื่อเทียบกับคุณภาพ)
-High-Low Pricing (ราคาสูง แต่จัด promotion บ่อยๆ)
-Everyday low price (ราคาถูกทุกวัน)
-Psychological Pricing (ตั้งราคาโดยอาศัยจิตวิทยา ของแพงต้องดี หรือเช่นลงท้ายด้วย 9 ให้ความรู้สึกไม่แพงในสายตาผู้บริโภค )
-Leading Price (ตั้งราคาแบบผู้นำตลาด)
-One Pricing (ตั้งราคาเท่ากันหมด อย่างเช่นร้านโดโซะ ที่สินค้าทุกชิ้น ราคาเดียวกัน)


ก็หลายครั้งที่เราเคยได้ยินว่าก็จะตั้งราคาแบบนี้ ใครจะทำไม หรือหลายครั้งที่เราพบว่าขายราคาถูก แต่ขายไม่ได้ วันนั้นไปเดินตลาดนัด คนมาขายของเต็มตลาด คนมาซื้อ (หรือมาเดินก็ไม่แน่ใจ) ก็เยอะเช่นกัน มีพี่เจ้านึงเขียนราคาขายเสื้อมือสอง 10 บาท สภาพดูจากระยะไกลก็ดูเข้าท่าอยู่แต่ไม่มีใครเข้าไป เพื่อหยิบดูเลย เมื่อเทียบกับอีกเจ้าที่เอาของจากตลาดโรงเกลือมาขาย เสื้อเชิ๊ตตัวละ 129 กางเกง 299 ......... ถูกต้องครับ ราคาต่ำไปใช่ว่าจะขายได้ บางคนไม่กล้าเดินเข้าไปดูของที่ราคาต่ำเพราะกลัวว่าคนอื่นจะดูถูกเอา ทั้งๆที่ต่างๆคนต่างอยากจะให้มีคนที่เข้าไปก่อนแล้วจะได้ตามเข้าไป จะได้ไม่รู้สึกเขิน เคยมีบางบริษัทเล่าให้ฟังว่าเค้าปรับปรุงผลิตภัณฑ์ที่มีอยู่แล้วใช้ brand ใหม่แล้วตั้งราคาสูงๆ ดู เฮ้ยขายได้ว่ะ ถึงจะแพงเกิน value แต่ก็ยังขายได้ เป็นเรื่องของจิตวิทยาที่คนเชื่อว่าของดีต้องแพง หรือว่าของแพงน่าจะดีเป็นต้น แต่ไม่ใช่ว่า feature หรือ function เท่าเดิม แล้วจะขายได้ราคาสูงขึ้น น่าจะแทบไม่มีแล้ว บางสินค้าก็จะใช้วิธีเพิ่มปริมาณ พร้อมกับเพิ่มราคา ก็จะไม่ทำให้ลูกค้ารู้สึกว่าโดนเอาเปรียบมากเกินไป


เห็นด้วยมั๊ยครับกับข้อบัญญัติในการลดราคา

-อย่าลดราคาเพียงเพราะคนอื่นเขาทำกัน (ไม่จำเป็นต้องทำเอามัน กะคนอื่นเค้า)
-เมื่อจะลดราคาก็ควรทำอย่างสร้างสรรค์ (ต้องมีเหตุผลในการที่จะลดราคา ผ่านกระบวนการคิดหน้าคิดหลัง และผลกระทบที่จะมีตามมา)
-ใช้การลดราคาเพื่อล้างสต็อกสินค้า หรือเเพื่อสร้างธุรกิจใหม่ขึ้น (อันนี้คงไม่ต้องมีข้อสงสัย เป็นการทำเพื่อกระตุ้นกำลังซื้อ ในระยะสั้นก่อนที่สินค้าของเราจะไม่เป็นที่ต้องการ ....)
-สร้างเงื่อนไขในการลดราคาทุกครั้ง (ตัวอย่างนี้เข้ากันมั๊ย ชิ้นที่ 2 ลด 50%)
-แน่ใจว่าลูกค้าคนสำคัญเข้าถึงการลดราคานี้ (ทำแล้วตรงกับ target group ที่ตั้งไว้ )
-หยุดลดราคาเร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้ (ถ้าปล่อยไว้เนิ่นนาน จะกลายเป็นของที่ผู้ซื้อคิดว่าจะซื้อสินค้าของเราเมื่อมีการลดราคาเท่านั้น)


เห็นด้วยมั๊ยครับถ้าจะพูดว่า
-เป็นการยากที่จะชนะด้วยราคาที่ต่ำ (มีข้อยกเว้นว่าโครงสร้างของต้นทุนเอื้อให้ทำ หรือคุณมีสายป่านที่ยาว คู่แข่งลดราคา ลดราคาตามกันให้เจ๊งกันไปข้างหนึ่ง เหมือนที่เราเคยเห็นสมัยหนึ่งของวงการโทรศัพท์เคลื่อนที่)
-ราคาเป็นสิ่งที่ลดได้ (ไม่ใช่ว่าตั้ง 1000 บาท ก็ต้อง 1000 บาทตลอดไป กำลังการผลิตที่สูงขึ้น loss ที่ต่ำลง การแข่งขันสูงขึ้น ความต้องการของลูกค้าที่เปลี่ยนแปลง ล้วนเป็นปัจจัยในการตั้งราคาของสินค้า ซึ่งก็หวังว่าการลดต้นทุนของเรา
จะมากกว่าการลดของราคาขาย น่ะครับ ก็ยังมีคำว่า cut loss อีกคำมาช่วยในการตัดสินใจในการตั้งราคาครับ )


"สิ่งของมีราคา เท่าที่ลูกค้าเต็มใจจ่าย และเท่าที่คู่แข่งจะปล่อยให้ขายในราคานี้เท่านั้น"
พูบิลิอุส ไซรัส


เสือมืด
2009/10/07


Reference:
The power of simplicity: JACK TROUT, STEVE RIVKIN
การกำหนดกลยุทธ์การตลาด: วุฒิ สุขเจริญ

Monday, October 5, 2009

OEE

ย่อมาจากคำว่า Overall Equipment Effectiveness เป็นตัวชี้วัดประสิทธิภาพ และประสิทธิผลการทำงานของเครื่องจักร ซึ่งมีตัวแปรหลัก 3 ค่า คือ

1. อัตราการเดินเครื่อง (A : Availability)
การแสดงความพร้อมของเครื่องจักรในการทำงาน เป็นการเปรียบเทียบระหว่างเวลาเดินเครื่อง (Operating Time) กับเวลารับภาระงาน (Loading Time)หรือหมายถึงช่วงเวลาที่เครื่องจักรสามารถที่จะสร้างผลผลิตให้ในช่วงเวลาที่วางแผนให้เครื่องจักรนั้นทำงาน ถ้าเครื่องจักรหยุดทำงานนั้นหมายถึง มีค่าใช้จ่ายเกิดขึ้นโดยที่ไม่มีการสร้างมูลค่าเพิ่ม ไม่ว่าสาเหตุของการหยุดของเครื่องจักรจะเกิดจากตัวเครื่องจักรเอง วัตถุดิบ หรือจะเกิดจาก operator ที่ควบคุมเครื่อง ซึ่งปัจจัยเหล่านี้จะทำให้ A หรือ Availability ของเครื่องจักรมีค่าลดลง

2. ประสิทธิภาพการเดินเครื่อง (P : Performance Efficiency)
การแสดงสมรรถนะเครื่องจักรในการทำงาน เป็นการเปรียบเทียบระหว่างเวลาเดินเครื่องสุทธิ (Net Operating Time) กับเวลาเดินเครื่อง(Operating Time) หรือเราจะมองเปรียบเทียบระหว่าง Actual cycle time กับ Ideal cycle time ในอีกด้านหนึ่งคือการเทียบผลผลิตที่ได้จริงเทียบกับผลผลิตที่ควรจะได้ที่ ideal cycle time

3. อัตราคุณภาพ (Q : Quality Rate)
การแสดงความสามารถในการผลิตของดีตรงตามข้อกำหนดของเครื่องจักร ต่อจำนวนของที่ผลิตได้ทั้งหมด
ซึ่งการได้มาของข้อมูลในส่วนที่เป็น A,P สามารถที่จะใช้ อุปกรณ์ measurement บางตัวมาต่อกับเครื่องจักรเพื่อทำการเก็บค่า A,P จากเครื่องจักรโดยตรงทำให้สามารถที่จะได้ค่าที่ แม่นยำ มากกว่าการใช้ manual จดลง Production sheet แต่ก็ต้องแลกมากับการลงทุนครับ ซึ่งวันหลังจะเอาโปรเจคส์ที่เคยผ่านหูผ่านตามาเล่าให้ฟัง

เดี๋ยวเราลองดูสูตรและตัวอย่างการคำนวณ OEE ดูกันหน่อยน่ะครับ

การคำนวณ OEE (ข้อมูลจาก http://www.ierit.rmuti.ac.th/ie/html/Oee.htm)ประกอบด้วยผลคูณของ 3 Factors ดังนี้

OEE = อัตราเดินเครื่อง x ประสิทธิภาพเดินเครื่อง x อัตราคุณภาพ= (Availability)x(Performance Efficiency)x(Quality Rate)

ซึ่งเมื่อนำปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลกระทบต่อระบบการผลิต อันได้แก่ พนักงาน, เครื่องจักร และชิ้นงานที่ผลิต มาวิเคราะห์แล้ว จะทำให้ทราบได้ว่าเกิดอะไรขึ้นกับระบบการผลิตของเราบ้าง ซึ่ง OEE จะเป็นดัชนีที่ชี้ให้เห็นสภาพโดยรวมในระบบการผลิตนั่นเอง

ตัวอย่างการคำนวณและวิเคราะห์ OEE อย่างง่ายนายแดงเป็นพนักงานที่ได้รับมอบหมายให้ผลิตงาน A จำนวน 100 ชิ้น ที่เครื่องจักร M1 ที่ต้องเดินเครื่อง 400 นาที/วัน แต่นายแดงผลิตงานได้จริงเพียง 80 ชิ้น ในจำนวนนี้มีงานเสีย 10 ชิ้น โดยที่เครื่องจักรไม่มีการหยุดระหว่างการทำงานเลย
เนื่องจากไม่มีการหยุดการทำงานเลยดังนั้น
อัตราการเดินเครื่อง(Availability) = 100% ประสิทธิภาพการเดินเครื่อง
(Performance Efficiency) = งานที่ได้/จำนวนชิ้นงานเมื่อทำงานเต็มประสิทธิภาพ = (80/100)*100% = 80%
อัตราคุณภาพ(Quality Rate) = จำนวนชิ้นงานดี/จำนวนชิ้นงานทั้งหมด = ((80-10)/80)*100% = 87.5%
ดังนั้น OEE = 100%*80%*87.5%= 70%

OEE ที่เครื่องจักร M1 ซึ่งมีนายแดงเป็นผู้รับผิดชอบ มีค่าเท่ากับ 70%

การคำนวณ OEE ไม่ยากความยากไปอยู่ที่การเก็บข้อมูลต่างหาก ถ้าหากบริษัทมีการใช้โปรแกรมที่รองรับในเรื่องของ production ก็จะมีการเก็บข้อมูลที่สามารถนำมาออกรายงาน OEE ได้ครับ

การปรับปรุงค่า OEE ทำอย่างไร

OEE เป็นค่าเปอร์เซ็นต์ที่มาจากการคูณกันระหว่าง Availability, Performance Efficiency และ Quality Rate ดังนั้นการปรับปรุงค่า OEE ก็คือการปรับปรุงค่าทั้งสามเหลานี้ตัวใดตัวหนึ่ง หรือสองตัว หรือทั้งสามตัว ขึ้นอยู่กับความจำเป็นเร่งด่วนหรือขึ้นอยู่กับนโยบายในขณะนั้น แต่ถ้าไม่มีความจำเป็นหรือนโยบายอะไรเป็นพิเศษ โดยปกติเราจะปรับปรุงค่าที่ต่ำที่สุดก่อน (หรือเราอาจจะใช้ในเรื่องของ pareto เข้ามาจับข้อมูลก่อนเพื่อเรียงลำดับความสำคัญ)การที่เราปรับปรุงตัวที่มีค่าต่ำที่สุดไม่ว่าจะเป็น A, P หรือ Q จะส่งผลกับค่า ของ OEE มากกว่าการที่ไปเพิ่มตัวที่สูงอยู่แล้ว ความรู้พื้นฐานอย่างหนึ่งที่ต้องใช้ในการปรับปรุงค่า OEE คือต้องรู้ว่าค่า Availability จะต่ำหรือสูงขึ้นอยู่กับว่า Shutdown losses มีมากหรือน้อย ค่า Performance Efficiency จะต่ำหรือสูงขึ้นอยู่กับว่า Capacity losses มีมากหรือน้อย และ ค่า Quality Rate จะต่ำหรือสูง ขึ้นอยู่กับว่า Yield losses มีมากหรือน้อยและเมื่อเรามีความรู้พื้นฐานดังกล่าว จะทำให้เราทราบว่าหากต้องการปรับปรุงค่า Availability เราต้องพยายามลด Shutdown losses เช่น Machine Breakdown, Process Setup, และ เหตุการณ์ต่างๆใดๆก็ตามที่เกิดขึ้นแล้วทำให้เครื่องจักรต้องหยุดเดิน หากเราต้องการปรับปรุงค่า Performance Efficiency เราต้องพยายามลด Capacity losses เช่น Machine Idle, Process Startup และ เหตุการณ์ต่างๆใดๆก็ตามที่เกิดขึ้นแล้วทำให้เครื่องจักรเสียความเร็วหรือเสียยอดการผลิต และหากต้องการปรับปรุงค่า Quality Rate เราต้องพยายามลด Yield losses เช่น Defect, Rework และเหตุการณ์ต่างๆใดๆก็ตามที่เกิดขึ้นแล้วทำให้อัตราการใช้ประโยชน์จากวัตถุดิบต่ำลง

การที่เราผลิตของเสีย หรือการที่ไม่สามารถที่จะใช้ประสิทธิภาพของเครื่องจักรได้ 100% นั่นหมายถึงเกิดความสูญเปล่า(waste)ขึ้นมา ซึ่งทำให้ต้นทุนกับสินค้าสูงขึ้น ซึ่งพอพูดถึง waste ก้ทำให้นึกถึง LEAN ในโอกาสถัดไปน่าจะมีเรื่องของ LEAN มาเล่าสู่กันฟัง น่าจะพอเห็นภาพ OEE กันพอสมควรน่ะครับ ข้อมูลอื่นๆของ OEE สามารถที่จะหาได้จาก


http://www.tpmconsulting.org/main_oee.htm
http://www.ierit.rmuti.ac.th/ie/html/Oee.htm
http://www.vorne.com/
http://www.articlesbase.com/leadership-articles/oee-lean-manufacturing-metric-219215.html#
http://leanmanufacturingcoaching.com/index.php?option=com_content&task=view&id=24&Itemid=52
http://www.google.com/ (หากินง่ายอีกแล้ว)

เสือมืด
2009/10/05